Operacja bariatryczna

Otyłość jest groźna

Otyłość jest bardzo poważną chorobą cywilizacyjną. Dlatego jeśli zmagasz się z nieprawidłową masą ciała, a Twoje wyniki badań krwi są w normie – jesteś bardziej narażony na choroby niż osoba o prawidłowej wadze ciała. Otyłość niesie za sobą liczne konsekwencje zdrowotne, nieleczona w najgorszym przypadku prowadzi nawet do niewydolności serca. W walce z otyłością najczęściej stosuje się leczenie zachowawcze, a w niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie zabiegów bariatrycznych.

Problem otyłości

Otyłość uważa się za chorobę przewlekłą. Nadmiernie gromadzony tłuszcz stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia. Warto zaznaczyć, że problem dotyczy nie tylko dorosłych. Problem nieprawidłowej masy ciała dotyka ponad 10 procent dzieci i młodzieży na świecie. Polska aktualnie zajmuje piąte miejsce w kwestii występowania nadwagi i otyłości u najmłodszych.

Kiedy zaczyna się otyłość? Rozpoznaj niepokojące sygnały wysyłane przez organizm

Jeśli nasze BMI ma wartość równą, bądź większą niż 30, jest to dla nas jasny sygnał, że powinniśmy zmienić swój tryb życia oraz udać się do specjalisty, ponieważ aktualna waga znacząco przekracza tę prawidłową i grożą nam poważne konsekwencje w postaci problemów zdrowotnych. Pierwszym z zewnętrznych objawów otyłości jakie możemy u siebie zauważyć jest przyrost tkanki tłuszczowej na brzuchu, udach, twarzy. Kolejne objawy należą do tych bardziej odczuwalnych, są to między innymi: problemy z wchodzeniem po schodach, kłopoty z oddychaniem, a u kobiet nawet zaburzenia miesiączkowania.

Przyczyny otyłości

Jeśli już zaczynamy zauważać niepokojące sygnały świadczące o tym iż mamy problem z nieprawidłową masą ciała, warto zastanowić się nad tym jakie są tego przyczyny. Należy wyróżnić kilka czynników mających wpływ na naszą wagę:

Czynniki genetyczne:

• zespół Pradera-Williego
• mutacja genu FTO
• zaburzona przemiana materii

Czynniki środowiskowe:

• brak przekazywanej wiedzy na temat prawidłowego odżywiania
• reklamy w mediach społecznościowych promujących nowe produkty spożywcze – nakłaniając nas do ich kupna
• szybszy tryb życia przez który nie mamy czasu na odpowiednią ilość aktywności fizycznej, odpowiednią ilość snu
• brak czasu na przygotowywanie posiłków, co powoduje jedzenie niezdrowych, gotowych produktów
• coraz większa dostępność do kuchni typu ‘’fast-food’’

Czynniki medyczne:

• niektóre leki oraz choroby wywołujące zwiększoną masę ciała

Czynniki psychologiczne:

• stres
• zaburzenia lękowe
• niska samoocena
• chęć pocieszania się jedzeniem (zajadanie emocji)
• zespół kompulsywnego jedzenia – podczas nudy, smutku, stresu
• uzależnienie od jedzenia – brak kontroli w ilości przyjmowanych posiłków

Psychologiczne aspekty otyłości

Jako ostatni z wymienionych czynników wpływających na występowanie otyłości podaliśmy czynnik psychologiczny. W dzisiejszych czasach obserwuje się znaczny wzrost zainteresowania badaczy problemów z otyłością na które ma wpływ nasze myślenie. Nadmierna masa ciała coraz częściej jest efektem wyuczonych mechanizmów radzenia sobie ze stresem za pomocą jedzenia, zajadania emocji w wyniku zaburzeń emocjonalnych bądź na skutek niskiego poczucia własnej wartości. W takich przypadkach jedzenie już nie spełnia swojej roli, jaką jest dostarczenie organizmowi niezbędnych kalorii  oraz energii do prawidłowego funkcjonowania, zaczyna ono służyć również jako produkt do radzenia sobie z emocjami, zapełniania czasu wolnego.

Operacja bariatryczna – co warto wiedzieć?

W niektórych przypadkach leczenia otyłości nie wystarczy leczenie zachowawcze. Niekiedy trzeba zdecydować się na zabieg bariatryczny, który pomoże nam powrócić do zdrowia. Operacja bariatryczna jest chirurgiczną metodą walki z otyłością. Jest ona stosowana w sytuacjach ostatecznych, gdy inne metody leczenia nie przyniosły oczekiwanych efektów. Po przeprowadzeniu operacji bariatrycznej należy stosować się do wszelkich zaleceń otrzymanych od specjalisty. Spośród takich zabiegów wyróżniamy dwa najpopularniejsze i najbardziej efektywne, które wykonujemy w naszym szpitalu:

• laparoskopowa rękawowa resekcja żołądka – operacja wykonywana jest techniką laparoskopową, w trakcie której usuwa się do 80% objętości żołądka przy zachowaniu rękawa żołądkowego
• balon żołądkowy – to miękki silikonowy balon, umieszczany w żołądku. Jest wypełniony solą fizjologiczną aby zmniejszyć podaż pokarmu.

Oba zabiegi wskazane są wtedy, kiedy otyłość jest bardzo duża a BMI wynosi co najmniej 40kg/m2 bądź więcej oraz istnieje zagrożenie zdrowia i życia pacjenta. Wskazanie do zabiegu jest również wtedy, gdy nie przynoszą pożądanego skutku pozostałe metody leczenia otyłości – bazujące na diecie, aktywności fizycznej i farmakoterapii.
Dzięki operacji bariatrycznej zmniejsza się żołądek, przez co nie jest w stanie pomieścić większej ilości pokarmu. Tym samym obniża się też łaknienie, a informacja o sytości jest wysyłana z żołądka do mózgu znacznie szybciej.

Jakie są rodzaje operacji bariatrycznych? Metody wykonywania zabiegów bariatrycznych

Chirurgiczne leczenie otyłości może przebiegać w różny sposób w zależności od stopnia problemu, stanu zdrowia pacjenta oraz efektów, jakie chcemy osiągnąć. Dwoma, najbardziej efektywnymi i popularnymi zabiegami bariatrycznymi są, mniej inwazyjna implantacja balonu żołądkowego, oraz rękawowa resekcja żołądka.

Balon żołądkowy nazywany również „balonem gastrycznym” jest sprawdzoną w międzynarodowych badaniach metodą, która bez inwazyjnej operacji lub stosowania terapii lekami pomaga kontrolować masę ciała.

Metoda leczenia otyłości metodą balonu żołądkowego została stworzona by wspomagać utratę wagi ciała przy jednoczesnym wprowadzeniu u pacjenta racjonalnego sposobu odżywiania.
Leczenie polega na endoskopowym wprowadzeniu do żołądka miękkiego balona wypełnionego roztworem fizjologicznym lub powietrzem. Specjalny materiał, z którego zbudowany jest balon żołądkowy jest odporny na działanie soków trawiennych. Balon (w zależności od zastosowanego rodzaju) pozostaje w żołądku przez okres od 6 do 12 miesięcy, a następnie jest usuwany przez lekarza metodą endoskopową.

Natomiast konwencjonalna rękawowa resekcja żołądka jest zabiegiem chirurgicznym, który może być wykonany metodą miniinwazyjną (Video)surgery. Zabieg zmniejsza wielkość żołądka do około 10% jego pierwotnej objętości i powoduje ograniczenie możliwości przyjmowania pokarmu. Pacjenci czują się syci już po zjedzeniu bardzo małej ilości pokarmu. Objętość żołądka po LCSG wynosi od 80 do 120 ml. W rękawowej resekcji żołądka, lewa strona żołądka jest chirurgicznie usuwana poprzez cięcie i zszywanie. W ten sposób powstaje nowy żołądek, który jest mniej więcej wielkości i kształtu 20-centymetrowej rurki. Operacja ta nie wiąże się z żadną „zmianą trasy” lub ponownym połączeniem jelit, jest więc prostsza niż ominięcie żołądka. Bardzo ważne jest również to, że operacja zachowuje odźwiernik, czyli mięsień regulujący opróżnianie żołądka. To działa jak „własna funkcjonalna opaska żołądkowa” i pozwala na pozostawanie pokarmu w żołądku przez pewien czas, dzięki czemu osoba czuje się pełna, podczas gdy pokarm wypływa. W połączeniu z faktem, że nie dochodzi do zmiany ułożenia jelit, oznacza to również, że nie ma problemu z zaleganiem pokarmu i wrzodami brzeżnymi. Normalny mechanizm sytości jest prawie zawsze odzyskiwany po operacji.

Koszty leczenia

Koszty leczenia są zróżnicowane w zależności od metody, na jaką się zdecydujemy. Poczynając od wizyt u dietetyka, psychologa, fizjoterapeuty czy chirurga bariatry na zabiegach lub operacjach bariatrycznych kończąc. Wskazania do mniej lub bardziej radykalnych metod postępowania w walce z otyłością, ustala zwykle lekarz po przeprowadzeniu koniecznego wywiadu z Pacjentem. Po konsultacji i ustaleniu dalszego leczenia, Pacjent poznaje związane z tym koszty terapii. Warto zaznaczyć, że wykonując zabieg w naszej Klinice można wszelkie płatności rozłożyć na raty.

Dla kogo operacyjny zabieg bariatryczny? Czy warto zdecydować się na operację?

Głównym kryterium, które kwalifikuje pacjenta do operacji bariatrycznej jest BMI>40% lub BMI>35%w przypadku osób, u których wraz z otyłością współwystępują dwie lub więcej chorób (jest to np. cukrzyca bądź nadciśnienie tętnicze). Taka operacja przynosi korzyści dla zdrowia, samopoczucia oraz poprawy wyglądu, dlatego jeśli inne metody zalecane przez specjalistów w celu zredukowania otyłości nie przyniosły pożądanych efektów – warto zdecydować się na operację.

Czy zabieg może być u dzieci?

Jak wiadomo otyłość nie jest chorobą jedynie osób dorosłych, problem dotyka również dzieci. Wg danych WHO dzieci w Polsce tyją szybciej w porównaniu do swoich rówieśników z innych krajów Europy. Coraz większy odsetek z nich jest pod stałą opieką poradni specjalistycznych a dla części wskazane są zabiegi bariatryczne.

Kwalifikacja do leczenia chirurgicznego osób do 18 roku życia powinna się odbywać jedynie w specjalistycznych ośrodkach w oparciu o ściśle przestrzegane kryteria:

• Wskaźnik masy ciała (BMI) >40 kg/m2 (lub 99. percentyl w odniesieniu do normy dla wieku) i co najmniej jedna choroba wywołana otyłością;
• Wskaźnik masy ciała (BMI) pomiędzy 35–39,9 kg/m2 w przypadku współistniejącej istotnej choroby metabolicznej wikłającej nadmierną masę ciała;
• Dojrzałość układu kostno-szkieletowego ≥95% (u większości dziewczynek zwykle 14. rż. a u chłopców 15. rż.);
• Dojrzałość płciowa
• Zdolność do zrozumienia rodzaju zabiegu i ograniczeń życiowych z nim związanych

Tak więc jeśli są spełniane pożądane kryteria, zabieg jest możliwy do wykonania również u dzieci.

Przeciwwskazania do wykonania operacji bariatrycznej.

Choć operacje bariatryczne, przy przestrzeganiu zaleceń lekarza prowadzącego, dają bardzo dobre efekty, nie są one możliwe dla każdego. Wyróżniamy dwa typy przeciwwskazań do zabiegów bariatrycznych bezwzględne i względne.

Bezwzględne przeciwwskazania do chirurgicznego leczenia otyłości:

• Okres 12 miesięcy poprzedzający planowaną ciążę, ciąża i karmienie (do czasu rozwiązania i zakończenia laktacji); po upływie 24 miesięcy od daty wykonania zabiegu bariatrycznego nie ma przeciwwskazań do zajścia w ciążę;
• Choroby nieuleczalne prowadzące do wyniszczenia organizmu (czynna choroba nowotworowa i czas do 5 lat od jej wyleczenia, zespół nabytego niedoboru odporności)
• Choroby stanowiące zagrożenie dla życia w krótkim czasie (np. świeży zawał serca, udar mózgu, przewlekła obturacja dróg oddechowych dużego stopnia)
• Czynna gruźlica płuc.
• Choroby endokrynologiczne stanowiące podłoże dla otyłości (np. zespół Cushinga) jak również ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi;
• Krwawienie z przewodu pokarmowego.
• Ciężkie infekcje pochodzenia wirusowego, bakteryjnego i grzybiczego.
• Ostre stany zapalne skóry i tkanek miękkich w obszarach poddawanych terapii.
• Czynne uzależnienie od alkoholu lub narkotyków; kwalifikację do operacyjnego leczenia otyłości można rozważyć w przypadku trwającego co najmniej rok udokumentowanego okresu abstynencji;
• Pacjenci obciążeni chorobami psychicznymi (ciężka depresja, zaburzenia osobowości, zdekompensowane zaburzenia psychiczne) lub upośledzeniem umysłowym ciężkiego stopnia
  Względne przeciwwskazania do chirurgicznego leczenia otyłości –
• Zwiększenie masy ciała w okresie bezpośrednio poprzedzającym zabieg operacyjny, świadczące o braku współpracy z pacjentem.
• W przypadku BMI 35–39,9 kg/m2, przy braku innych chorób współistniejących;
• Znaczne ograniczenie wydolności fizycznej, ciężka niewydolność krążeniowo-oddechowa, mogąca stanowić obciążenie dla zdrowia i życia pacjenta np. w zakresie wymaganego znieczulenia
• Aktywna choroba wrzodowa wymaga leczenia przed zabiegiem operacyjnym;
• W przypadku chorych leczonych w przeszłości onkologicznie konieczna jest konsultacja onkologiczna
• Nadciśnienie wrotne w przebiegu marskości wątroby

Przygotowania do operacji. Przyspieszona procedura bariatryczna.

W naszej klinice zawsze informujemy naszych Pacjentów o szczegółowym postępowaniu przedoperacyjnym. Jest to bardzo ważna procedura, która pozwala Pacjentom odpowiednio dobrze się przygotować. W pierwszej kolejności zapraszamy do nas tydzień przed operacją na badania krwi. Na dłuższy czas przed zabiegiem, naszych Pacjentów obejmuje opieką również nasz dietetyk kliniczny, który wykonuje dokładne pomiary masy ciała oraz ustala odpowiedni program żywieniowy dostosowany indywidualnie dla danej osoby. W dniu zabiegu Pacjenci stawiają się u nas około godziny 9 w celu wypełnienia niezbędnej dokumentacji oraz wykonania ostatnich badań przed operacją np. EKG. Po dokonaniu wszelkich formalności Pacjent jest przeprowadzany na sale przez asystenta medycznego, a w niedługim odstępie czasowym następuje ostatnia przed operacją konsultacja lekarska.

Postępowanie pooperacyjne

W pierwszej dobie po operacji Pacjent powinien powstrzymać się od jedzenia, otrzymuje on jedynie kroplówki dożylne. Pacjentowi wolno pić niewielkie ilości płynów wyłącznie pod nadzorem lekarza, który poinformuje o ich dopuszczalnej ilości w trakcie doby. W sytuacji, gdy Pacjentowi trzeba podać leki doustne, może je popić kilkoma łykami wody. Na następny dzień po zabiegu Pacjenci mogą zacząć spożywać płyny, ale na zasadzie stopniowego zwiększania ich objętości. Warto pamiętać o tym, że powinny to być napoje typu: niegazowana woda mineralna czy słaba herbata bez cukru. Na drugą dobę po zabiegu zmniejsza się również dawki leków przeciwbólowych oraz dokonuje zmiany opatrunków.

Możliwe powikłania chirurgicznego leczenia otyłości

Jak wiadomo, korzyści z przeprowadzenia operacji bariatrycznych są bardzo duże, ale należy pamiętać, że tak jak każda interwencja chirurgiczna niosą one ze sobą ryzyko powikłań i konsekwencji zdrowotnych. Warto jednak dodać, że odsetek tych powikłań jest niewielki, aczkolwiek jeśli one wystąpią – mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Możliwe powikłania po chirurgicznym leczeniu otyłości to między innymi:

• nieszczelność i przeciek w miejscu odcięcia fragmentu żołądka
• zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych
• infekcje ran pooperacyjnych
• depresja pooperacyjna

Środki ostrożności po operacji bariatrycznej

Bardzo ważnym jest, aby po operacji sumiennie stosować się do zaleceń lekarza. W ten sposób możemy ograniczyć ryzyko przykrych powikłań pooperacyjnych. Pacjent powinien pozostać pod stałą opieką specjalistów z naszej placówki. Ważne są regularne konsultacje kontrolne, których celem jest nie tylko efektywniejsza redukcja wagi, ale również profilaktyka wystąpienia odległych powikłań i niedoborów. Podczas kolejnych etapów istotna jest edukacja Pacjentów w aspekcie właściwego odżywiania i zmiany nawyków żywieniowych.

Zalecenia żywieniowe

W zależności od okresu pooperacyjnego zalecenia dzieli się na kilka faz:
W fazie pierwszej trwającej do 3 dni występuje dieta płynna uboga w węglowodany. Kolejna faza trwająca do tygodnia pozwala na włączenie do jadłospisu napojów takich jak soki warzywne, zupy krem czy białko sojowe.
Powyżej tygodnia płyny można zamienić na stałe, zmielone produkty o niskiej zawartości tłuszczu a wysokiej białka np. jaja, chude mięso czy twarogi.
Następne tygodnie systematycznie włączane są pokarmy stałe takie jak gotowane warzywa, czy owoce bez skórki.
Jadłospis zostaje ustalony indywidualnie przez dietetyka, ale należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

• eliminacja z diety „ fast food” oraz gotowych wysoko przetworzonych potraw.
• dbanie o właściwą dzienną podaż błonnika – ok 30g – 40g
• picie odpowiedniej ilości wody
• zadbanie o regularność posiłków – posiłki wielkości filiżanki co 3-4 godziny.
• włączenie każdego dnia minimum 15 minut spontanicznej aktywności fizycznej.

Suplementacja po operacji bariatrycznej

Suplementy to nieodłączny składnik diety po operacji bariatrycznej. Zabiegi zmniejszają powierzchnię żołądka przez zostaje ograniczone wchłanianie niezbędnych składników, białka czy też mikroelementów. Pacjenci po resekcji powinni włączyć niezbędną suplementację najlepiej do końca życia. Pacjenci po implantacji balona profilaktycznie do momentu usunięcia.
Najczęściej występujące niedobory: żelaza, wapnia, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach ( A,D,E,K) oraz witamin z grupy B a także niezbędnych minerałów ( cynku, selenu oraz miedzi). Suplementacja jest indywidualnie dostosowywana przez dietetyka.

Dalsze życie po operacji?

Pacjent po zabiegu bariatrycznym przynajmniej przez rok powinien znajdować się pod opieką dietetyka klinicznego, który pomoże mu w dalszej, bezpiecznej redukcji masy ciała jak również nauczy prawidłowych nawyków żywieniowych, zadba o stan odżywienia organizmu jak i pomoże w eliminacji ewentualnych błędów dietetycznych. W indywidualnym odstępie czasowym po zabiegu – dla każdego Pacjenta oferujemy szereg zabiegów, które po operacji bariatrycznej pozwolą przywrócić pożądany, estetyczny wygląd ciała i skóry. Jak wiadomo po zrzuceniu dużej ilości kilogramów nasze ciało traci między innymi na jędrności, a skóra staje się luźna. W naszej Klinice oferujemy zabiegi pozwalające na poprawę takich skutków operacji. Proponowane zabiegi to między innymi: modelowanie sylwetki (body contouring), abdominoplastyka (plastyka brzucha), liposukcje, ginekomastie.

Liposukcja to świetny sposób na usunięcie opornego tłuszczu.

Liposukcja – odsysanie tłuszczu, potocznie lipo. Jest to operacja, która polega na usunięciu tkanki tłuszczowej z różnych miejsc ciała, najczęściej z brzucha z okolic bioder, ud czy podbródka. W naszej placówce pobieramy tłuszcz z którego podczas preparatyki uzyskujemy gotowe komórki macierzyste ADSC, wykorzystywane następnie do poprawy urody czy zdrowia. Zabieg trwa ok pół h i jest wykonywany w miejscowym znieczuleniu. Tkankę pobieramy w ilości pozwalającej na bezpośrednie spożytkowanie lub zamrożenie oraz przechowywanie w naszym Banku Tkanek i Komórek do późniejszego zastosowania. W ten sposób zgromadzony materiał można nawet po latach wykorzystać w terapiach takich jak: lipofiling ust, powiększanie piersi czy unoszenie pośladków.

Co zrobić z nadmiarem skóry po schudnięciu?

Abdominoplastyka (plastyka brzucha) jest dużą operacją polegającą na wycięciu nadmiaru skóry i tkanki tłuszczowej z okolic śródbrzusza i podbrzusza, oraz na plastyce mięśni brzucha. Polega na usunięciu fałdu skórno-tłuszczowego brzucha. Jest wykonywana u osób, które utraciły dużą masę ciała i powstał u nich luźny fałd w dolnej części brzucha. Pełną operację wykonuje się wraz z repozycją pępka co daje najlepsze wizualne rezultaty po zabiegu. Pacjent po operacji musi pozostać na 2-3 dni w Klinice. Podczas tego zabiegu często wykonujemy naprawę przepukliny pępkowej czy rozstępów mięśni brzucha. Po zabiegu może pozostać blizna w dolnej części brzucha, jednak znajduję się ona tuż nad spojeniem łonowym więc jest praktycznie niewidoczna. Po abdominoplastyce w okresie pierwszych 2 tyg pacjent powinien nosić specjalny pas uciskowy.